Home »

Qua mùa mặc nưa - truyện ngắn Võ Diệu Thanh

9/4/15
Mặc nưa nuôi sống con người trên miếng đất này. Nhưng tôi không ưa mặc nưa. Vậy mà nhìn đâu đâu cũng thấy nó. Không kể những miếng vườn lớn sau nhà, cặp hai bên đường, trừ sân phơi lãnh, chỗ nào trống là người ta chen mặc nưa vô.  Vườn nhà này nối liền vườn nhà kia, thành ra xứ tôi giống như chìm dưới tán mặc nưa.
Những tán cây phủ đầy mấy bông hoa vàng nhỏ rí, trái tròn quây xanh dờn đeo sát nhánh. Mùa nhuộm lãnh chúng bị đốn trụi để tuốt trái. Nhánh, lá chất đầy nhà bếp. Kể cả vỏ trái mặc nưa sau khi bị giã bể lấy sạch nhựa để nhuộm lãnh cũng được má phơi khô, đổ đống để nấu cơm thay củi, cháy bền và nhiều than.
       Hiệu  khoái mùa trái vì nó lượm cơm mặc nưa dẻo như cơm thốt nốt ăn chơi. Mỗi bữa nấu cơm tôi dồn ào ào mớ củi mặc nưa vô lò. Tôi muốn đốt rụi tụi nó. Tôi đốt luôn những nồi cơm mình nấu. Mỗi bữa làm cá, sẵn dao tôi chém giận chém hờn lên cây mặc nưa cạnh bếp. Dấu thẹo củ chưa ráo mủ tôi đã chém cái mới.
       Hồi  xưa, vì những cây lãnh nhuộm mặc nưa mà má tôi phải về với ba để  sanh ra tôi. Vì buôn bán nó mà ba tôi giàu có rồi sanh lòng. Vì nó mà má cực khổ hết nói nổi. Ông trời giỏi tính chuyện hành xác con người. Mặc nưa già, nhựa kẹo đen ngay chốc mùa nắng gắt. Người nhuộm lãnh y như trời đày. Bữa nào nắng tốt nhúng hàng không kịp thở. Bữa mát trời lại ở không. Má tôi nhúng giỏi, một mình dám nhận mỗi ngày bốn chục cây lãnh. Người khác phải nhúng có đôi, trong một ngày cũng được chừng đó vải. Sau những cơn tắm mồ hôi giữa nắng, má dường như luôn có cớ để bẻ roi mặc nưa. Cái lỗi thường nhất vẫn là do tôi hay nấu cơm khét.
Nồi cơm đầy mùi. Má vừa nhai vừa láp dáp. Đầu tiên là vụ cơm nước, kế đó là gạo, tiền mua gạo, rồi tới những đôi nước được đổi từ mồ hôi để có các thứ tôi không thể thiếu, kế đó sự có mặt của bọn tôi. Ba xuất  hiện trong đầu má ở cao trào của cơn giận. Má dục đũa cái cốp, xộc mắt kiếm tôi:
      - Cha con tụi bây thay phiên nhau hành tao chết mới thôi phải không?!
      Sau một cái nghiến răng trèo trẹo, tôi bị trói tay, rút lên xiên thượng. Tôi kinh hoàng la một tiếng “má ơi”, dù người trói nghiến tôi treo lủng lẳng là má. Roi mặc nưa bắt đầu bay vùn vụt hai bên tai tôi. Chúng đáp khắp người tôi. Khi bỏ đi, chúng để lại đó những đường dài rớm máu. Tôi ghét mặc nưa dữ dằn hơn nữa.
         Hình như tôi khó chịu nhất là khi nhìn cái dòng nhựa ứ đầy bên trong trái mặc nưa. Nó phủ lên xứ tôi một màu đen không gì đen hơn nữa. Vậy mà ai cũng mê nó. Xứ nghèo mà. Xà bông không nhiều, tiền mua vải cũng ít oi. Trong khi đó lãnh nhuộm mặc nưa mặc hoài không rách. Dơ chỉ cần đem xuống bến vò vò vài  cái, phơi khô là có cái thay cái đổi qua ngày. Nó thành lẽ sống của xứ này. Mấy cái sân lớn từ đầu làng tới cuối xóm, từ cây số một tới cây số mấy chục, chỗ nào không nhúng lãnh thì cũng đang trải lãnh ra sân phơi. Chỗ này lãnh một nước lem nhem, chỗ kia năm sáu nước tối òm. Khi lãnh đã tắm đủ bảy tám nước mặc nưa trong mình thì nó cũng uống chừng ấy cơn nắng cháy. Để được cái gì? Những thước lãnh đen thui bóng dờn. Nhìn vải tôi cứ nghĩ bụng, chúng được dệt bằng tóc, bằng vô số những mái tóc dài đen nhức nhối. Thật ra chúng vốn dĩ đã được nhuộm bằng màu xanh trên tóc má tôi. Để lại trong má cái dáng già trước tuổi và một đống bộn bề căm phẫn.
      Cũng may những thứ đó quá nặng nề nên dầu muốn dầu không nó cũng è ạch lặn xuống, nín khe đâu đó trong lòng. Má sẽ tỉnh lại nhìn những vết roi nổi lằn trên tay, trên cổ tôi, mặt sa sầm, tìm một góc khuất để khóc. Lúc này tôi sẽ ra dựa góc mặc nưa bên góc bếp hức từng cơn. Dường như cơn đau lúc bị đánh bắt đầu trườn mặt ra nằm vắt ngang ngực. Nếu nghe thấy bước chân má sau lưng tôi sẽ vọt ra lu, vục một bụm nước đầy hất vào mặt để phi tang những giọt nóng đang chảy ròng. Là tôi không muốn đè chồng lên những thứ sắp rệu rã trong lòng má.
       Má căm ghét từng cái cười câu nói của thiên hạ đang đi về lớp lớp trên miếng đất chôn khúc ruột ngắn ngủn của ba, của chúng tôi. Nơi không có nhà vệ sinh nhưng khi mắc, đã trật quần ra rồi vẫn phải kéo lên khi có bóng một con chó lượn qua. Má có cảm tưởng thói thị phi của nơi này tiêm nhiễm cả con chó. Nhưng má dứt khoát không đi đâu hết, ở yên đó cận cảnh coi đời. Đời vẫn nhởn nhơ. Ba vẫn đủ sung sướng để buộc má phải mắng nhiếc thầm trong bụng. Có không ít lần má nghiến răng nghiền nát từng lời:
       - Ba con Chi! Ông đối đãi với vợ con còn thua con chó!
         Đó là khi ba không cho má gánh nước đi qua miếng đất nhà ông mà phải đi một đường vòng cách đó hơn hai trăm thước. Hoặc khi ba chạy xe ngang mặt má, phóng phẹt một bãi nước miếng.
       - Tụi mày mới là chó, đối với tụi mày vậy mới vừa.
       Lúc  đó tôi không buồn vì chắc là ba giận nói vậy. Dù câu nói đó đã làm má giậm nát cái giường hai người từng ngủ chung. Nhưng ba thật sự không để mắt tới chúng tôi.
        Sau những chuyến hàng, ba thường mua về thật nhiều những bọc trái cây ngon, loại nhìn thấy là nhểu nước miếng. Đương nhiên là để tẩm bổ cho dì Dương. Hiệu dắt thằng Út từ nhà ba về, có lẽ hai đứa đã no nê nước miếng lúc dòm miệng. Rình lúc mọi người quên, thằng Út lại mò qua bên đó. Khi về nó né mình bên gốc mặc nưa chỉ đủ che được nửa người, cạp một cùi táo tây nhựa ngả màu nâu sậm, cát dính từng đốm. Tôi đắng họng móc từ miệng nó ra được hai lát mỏng nhám cào. Tôi thấy đau hơn những cơn đau khi cùng quẫn má trút vào tôi.
      Ba không phủ nhận những cay nghiệt ba đối với chúng tôi. “Trong mấy đứa tụi bây biết đứa nào là con tao, đứa nào con thằng Phùng?”
      Rõ ràng không phải ba vô cớ. Những chuyến buôn mặc nưa đường dài buộc  ba phải xa nhà mỗi bận gần nửa tháng. Ngày qua ngày, ba xa lạ dần với má. Một lần, từ biên giới ba về cùng dì Dương. Lúc đó họ còn là bạn hàng quen qua những cần xé mặc nưa. Ba nói đưa dì đi Sài Gòn mua hàng nhưng lại đi tuốt ra Vũng Tàu tắm biển. Má đẻ rớt thằng Út ngoài trại lá. Chú Phùng nhanh chân tới bồng má lên nhà rồi chạy re đi rước mụ. Ba về, nhìn thằng Út lom lom từ đầu tới chân, nhếch mép: “Nó chực hờ đón đứa con của nó mà”. Ba lại nhắc tới chai đồi dồi, mấy con cá Miên đen thui chú gởi má ngày chuẩn bị sanh tôi. Chú Phùng y như đang trả thù sự phụ rẫy của má bằng những hành động quan tâm dị thường. Những nghi ngờ ngày càng lớn khi ba mặn nồng với người đàn bà trẻ trung, sôi hực sức sống gần hai năm mà không có con. Không riêng thằng Út, cả tôi chợt đổi gương mặt lạ hoắc. Chỉ có Hiệu là dường như còn nét giống ba. Nhưng Hiệu dứt khoát không chịu về ở với ba. “Ở với má ăn muối cũng ngon…”. Nó bỏ lửng như là đụng phải cái gì đó không nên nhớ.
       Tình cảm của tôi lờ mờ. Với ba quá cay đắng, với chú Phùng xa hơn bầu trời. Ý nghĩ này làm tôi không trông mong một sự dòm ngó của ba. Đôi khi nhìn  thấy một đứa trong xóm được ba nó đóng lại cho đôi guốc hay là cột cho cái sào phơi quần áo, tôi  trề hai mép môi trì xuống.
      Má  không thoáng như tôi. Má nghĩ mình có quyền kinh tởm ba. Ngày còn đưa thằng Út trên võng má không ngừng ầu ơ câu “ví dầu tình bậu muốn thôi, bậu gieo tiếng dữ cho rồi bậu ra”. Ba phè phởn trong khi má lùi lũi chằm từng tấm lá, gánh mướn từng đôi nước, tới mùa nhuộm lãnh thì bẻ mặc nưa rồi nhúng hàng thuê cho xóm. Mồ hôi đổ giữa nắng chang chang. Những hồi ức đẫm hờn oán tràn về, má muốn làm cái gì đó thật ác mới hả dạ. Nhưng má sợ kiếp sau phải xuống mười tám tầng địa ngục.
      Để còn đủ sức nghinh mặt với kiếp này mà chờ đợi kiếp sau, má nghĩ nhiều cách để nén nhịn giận dữ. Chẳng hạn chúi mũi vào đống lá chằm như một cái máy. Hay là cúng  lạy. Khi ngồi cúng vái tụng niệm má quên hết muộn phiền nhân thế. Nhưng không thể ngồi tụng niệm tất cả mọi lúc trong ngày. Khoảng trống đó vừa đủ quá khứ tràn về…
      Chính tôi cũng không dứt được những gì được chứng kiến từ nhiều năm trước huống chi má.
        Khi đó má sanh thằng Út vừa được tháng ngoài. Ngoại đau nặng. Má dẫn tụi tôi về chăm sóc ngoại. Cả nhà đang quắn quíu vì cơn hấp hối của ngoại thì má được người thím bà con ghé tai nói nhỏ một tin “chồng mày rước con Dương về nhà rồi”. Đám ma đau càng đau hơn. Má không nói gì nhưng một cái khăn tang để quấn lên đầu thằng Hiệu cũng trật tới vuột lui. Chực hờ đâu đó, người đàn ông đó lại xuất hiện. Tôi đã biết không ưa chú từ ngày đó. Đáng lý ra chú nên đi biệt khỏi xứ này. Vì chú mà ba trở mặt quay quắt với má con tôi.
      Tôi  hả lòng khi nhìn má thản nhiên cuộn mớ lãnh nhúng vô thùng mặc nưa. Đôi tay má đen sì, mặt tối sầm, trước khi cẩm tự thấm nắng. Mặc kệ chú với mấy  câu chướng tai chí tình chí nghĩa “Em không sống được ở đây đâu. Em coi kìa, cuộc đời em sẽ đen tối như màu lãnh em đang nhuộm. Đưa các con theo anh, làm mấy năm nay anh đã mua được miếng đất đủ mẹ con em sống”. Má lắc đầu “Ông đi đi, tôi có chồng rồi. Ổng một dạ hai lòng có trời phật chứng giám. Đi theo ông, rủi mấy đứa nhỏ tưởng tụi nó là con ông thiệt …”
      Tôi hiểu được câu nói này mà sao chú Phùng không hiểu gì hết. Chú ngu si không chịu nổi. Người gì mà mặt mày mà đen như ma. Nhìn làn môi, đôi mắt tưởng như chú đã lỡ chân té vô thùng mặc nưa. Nghe nói nắng Cao Miên của những ngày đi lính làm chú thành như vậy. Bất hạnh là phải rồi.
Gần mười năm trước khi má là cô gái mặn mòi giỏi giang nhất xóm đã đôi lần hẹn hò với chú bên gốc mặc nưa sau nhà ngoại. Biên giới loạn, chú Phùng cùng thanh niên trong xóm lên đường nhập ngũ. Bà ngoại già nhìn đứa con gái vật lộn với từng chén cơm cho cả nhà, ao ước: “Ngày con lấy chồng, có được đôi ba cây cẩm tự làm vốn đắp đổi thì má mới yên bụng”. Chú Phùng nói má ráng đợi, giải ngũ chú sẽ ráng làm kiếm tiền. Má nói chắc tới lúc ngoại chết chú mới dành dụm đủ. Trong khi đó sính lễ của ba quy ra có thể gần chục cây lãnh Mỹ A thượng hạng.
      Chú  Phùng trở về ngay trân ngày cưới má. Chú bần thần buông thõng cây cẩm tự. Nó đổ dài như một dòng sông  đen. Đó là vốn lượm lặt của chú trong mấy năm xa nhà. Chú lại đi, ai cũng nói chú sẽ đi luôn. Vậy mà người ta thấy chú trở về thường… Khi ba rước dì Dương về, người ta dự đoán má sẽ đi theo người đàn ông si tình đó.
       Má làm phá sản mọi dự đoán của thiên hạ. Có như vậy má mới đường hoàng đặt chân lên bục cao ngất của danh dự. Có thể ngạo nghễ nhổ toẹt vào những tráo trở của ba.
        Cùng cực đói khát của bầy con xô má vào cuộc bươi quào. Sự nén nhịn chỉ chờ dịp bung ra. Không phải là giọt nước tràn ly mà là một đập nước no tràn. Và tôi hay Hiệu xớ rớ gần đó thì lập tức bị cuốn đi, bầm giập với đá ngầm đá nổi. Má thương đó rồi giận đó. Vui buồn thất thường sanh đủ bệnh trong mình. Má già mau lắm.
      Nhìn má, tuổi mười tám nhiều tưởng tượng tôi cũng không hình dung được má từng là cô gái đẹp. Vài người nói tôi giống má, không son phấn vẫn hồng  hào. Tôi lắc đầu, không tin có cái gì xinh đẹp hiện diện trong kiếp sống má con tôi.
      Nhưng mà hình như có. Chỉ với một mơ ước được ăn những bữa cơm yên lành, tuổi dậy thì vẫn cứ nâng bổng cái xác con gái của tôi. Cũng có một chàng trai chặn đường đón ngõ giằng co quang gánh sóng sánh nước trên vai tôi.
      - Để gánh cho… Xắn quần chi mà cao vậy, tụi nó nhìn lom lom kìa.
      Tôi dùng dằng giật ngang gánh nước, đi miết miết về nhà. Nước chỉ còn lưng thùng nhưng tôi không tiếc, chúi hai con mắt vào đùi. Nhìn gì chỗ đó, có gì lạ sao? Đồng nói khác lắm, mỗi chuyến đi ghe về nó đều nói thấy tôi lớn hơn nhiều.
      Đồng giúp sửa lại trại lá cho má ngồi chằm không bị mưa nắng tạt. Có khi nó ngồi lại trại lá nói chuyện với má nhưng mắt nhìn miết hướng nhà tôi. Chỉ có vậy mà ngày nào tôi cũng nhóng xuống bến coi ghe của Đồng về chưa. Thấy ghe thôi cũng đã rậm rật cả chiều.
    Đồng thấp ịu, miệng cười thấy được chừng chục cây răng đang xô đẩy nhau. Nhưng với tôi, Đồng là mặt trời. Một cái nhìn trìu mến của Đồng khiến giấc ngủ tôi oằn oại thổn thức. Trong những cuộc hẹn hò dưới ghe của Đồng tôi còn nhận được cả vòng tay. Thứ này làm tôi tan chảy, rạo rực. Đáng lẽ chỉ tới đó được rồi. Đằng này tôi lại ao ước xa xôi hơn nữa. Anh cưới em nghe Chi… Tôi chờ đợi câu này tưởng như sắp cháy cả ruột gan.
         Thiên hạ thật thiếu kiên nhẫn. Đã không để cho tôi nghe tròn câu nên nghe mà lại ém đầy tai má một tin kì cục: Má và Đồng dan díu nhau, ngày nào cũng nhỏ to tự tình ngoài trại lá, sợ bể bạc nên đẩy Đồng qua tôi. Tôi cười khùng khục trong bụng, muốn nghẹt thở. Đồng tiếp cận má là vì tôi mà. Dù biết thế bà chín Ốm mẹ của Đồng vẫn sợ Đồng thương tôi, ngang với việc Đồng có gì với má. Bà tuôn ào những nghi kị bất chấp hậu quả:
      - Mua heo chọn nái. Cô rồi cũng như mẹ của cô, già không bỏ nhỏ không tha, sanh con ra cũng không biết ba nó là ai.
      Má tôi không còn đủ sức leo lên bộ vạt tre để giẫm đồm độp như hồi bị ba bêu riếu. Bà cuống cuồng khóa cửa rào, đóng chặt cửa nhà. Khi tôi rón rén mở cửa mò xuống bến, má trói tôi treo lên…
       Tôi ôm giấc mơ mới mẻ treo tòn ten, dõi mắt hướng cánh én, hướng kẹt cửa. Hy vọng Đồng có thể biến thành khí len qua các kẽ hở đen hun hút… Hiệu lại là người hùng. Nó ra tay tháo củi xổ lồng. Má tôi đang thành tâm cho buổi cúng lạy cuối một ngày.
      Tôi biết Đồng đang ngủ giữ ghe, không hay trên bờ người con gái Đồng yêu thương phải gồng mình hứng trọn giông tố từ hai người mẹ. Tôi đã lao xuống đó, sà vào cái chỗ lạ lùng chưa từng thấy… Tôi như tan đâu mất, không còn tồn tại…Tôi chưa kịp tự hỏi có phải Đồng đã cởi từng cái nút trên áo tôi hay chính tôi đã bứt tung dãy nút thì… ùm! Nước đã trùm lên đầu. Mẹ của Đồng coi tướng lỏng thỏng mà mạnh kinh hồn, chỉ đẩy một cái tôi đã được dòng sông vuốt ve thay cho vòng tay người yêu dấu. Tôi đọc được nỗi kinh sợ đến run rẩy trong giọng nói của bà:
- Mày... mày… đĩ thỏa y ran con gái mẹ mày!
Ồn ào như hội. Người trong xóm chảy xuống bến. Khi định thần được, tôi lọi nhọi giữa nước cho tới khi chân chạm đất. Tôi đứng đó nhìn mọi người đang đổ dồn mắt về phía  mình. Lúc má và Hiệu chạy xuống, tôi gần như muốn lặn tuốt dưới đáy rồi ở luôn đó với hà bá. Nhưng cuối cùng tôi chỉ cắn môi, nghe mình mẩy cứng như đá. Hiệu vừa lội xuống vừa cởi áo trùm lên bờ vai trần ròng nước của tôi. Tôi lượng sượng sọt tay vào áo.
- Sao bây giờ chị?
Tôi không trả lời, ngoan ngoãn lần chân trong nước theo lưng nó.
Tiếng người lào xào ngày càng đầy lên.
- Chết rồi, mặt mũi nào mà sống nữa đây.
- Chết chóc gì. Bất quá hổng ai cưới, ở vậy sướng thân.
- Thì đó, thằng Đồng không cưới quỷ nó cưới. Mà bà Chín Ốm nói một rồi thì đừng ai cầu bả nói hai.
- Cũng vừa tội. Con gái con đứa có thân không giữ, ai giữ cho nổi.
        Tôi có cảm giác nước dưới chân tôi là chì. Cuối cùng tôi cũng bước được hẳn lên bờ. Cũng vừa khi đó người ta nhao lên. Tôi nghe Hiệu kêu “má” thất thanh rồi lao ngang mặt tôi ào xuống nước. Nó ôm má tôi ghịt ngược. Má hất tay nó, nhào ra sông. Họ quần nhau. Qua ánh đèn từ mấy nhà bếp cặp sông, khi thì tôi thấy lưng Hiệu khi thấy lưng má. Tôi bườn về phía họ. Má tôi vùng vẫy mạnh quá. Tôi và Hiệu ôm cứng mà cứ bị bà hất văng mấy chặp.  Khi mấy người trong xóm lội xuống tiếp thì má đã lã người dịu oặt.
 Tỉnh dậy má ngó trân mặt tôi cười cười hỏi “gì kì vậy?”. Miệng hỏi nhưng mắt lơ lơ. Không ai biết má hỏi gì. Tôi thèm được má trói tay rút lên xiên nhà, thèm những nhát roi muốn điên lên được. Nhưng  má vẫn lạnh tanh. Tôi thấy quanh mình là nước và lạnh, ọc ạch chạy khắp người. Dường như cái gì đụng vô tôi kể cả lời nói cũng thành băng rồi rớt lợt đợt xuống xung quanh. Người  tôi rã rời y như đang sắp chảy ra. Má cũng ít cử động. Ngồi đung đưa đầu nhìn lên mấy chòm mặc nưa cười cười như có ai ngồi trên đó đang nhướng nháy với má. Thằng Út lân la lại gần má xê người ra tránh nó như tránh hủi. Nó nắm tay, bà vuột tay nó rồi bỏ đi chỗ khác. Nó lủi thủi đứng dựa vách nhà se se vạt áo, gầm mặt mếu.
 Phải làm cái gì đó nếu không tôi chết mất. Tôi bắt chước má thắp nhang rồi lạy như trối chết, ra trại ngồi chằm lá như có người đang rượt từng mũi lẹm trên tay.  
Hiệu réo tôi từ trong nhà:
- Má đâu rồi chị Chi ơi?
Tôi xộc vô buồng, lòn theo mấy ngõ quen, gặp ai cũng hỏi. Hiệu cởi áo định nhảy xuống sông. Thím ba gần nhà cản.
- Bả không có xuống bến. Hồi nãy tao thấy có người đi ra vườn mặc nưa ngoài hè, dáng in bả, mà… hổng biết chắc không.
Nhìn khắp vườn mặc nưa chỉ thấy những dáng cây xám lạnh im lìm. Một trái mặc nưa  bắn vô lưng tôi. Tôi quay đầu về hướng đó.
- Ê, ăn hông?
Má tôi đang ngồi trên một trán ba, vói tay bẻ trái mặc nưa đưa vô miệng cắn  bụp. Có trái cắn rồi nhả, có trái nhai luôn. Miệng bà đen thui, thừ lừ như miệng bình vôi.
- Ăn đi. Có cái ăn, đói khát gì mà sợ mậy. Mà hơi cay.
Hiệu và tôi như đứng trên lửa nhưng sớ rớ quanh gốc không biết cách gì để đưa má xuống. Hiệu trèo lên cây.  Má tôi ngưng bẻ trái, sửa thế ngồi rồi đứng lên:
- Coi nè.
Hai tay bà giang ra như đang xiếc. Chúng tôi chỉ biết ớ ớ cho tới khi má rớt xuống. Má mất thở rên hư hư nhưng không xỉu cũng không gãy tay.
Chú Phùng về, nhìn má muốn đứt con mắt. Nét mặt chú như đang chảy xuống. Chú bậm môi hít một hơi run ngực.
- Phải đưa má con đi trị bệnh mới được.
Ba tôi không ý kiến. Lúc chúng tôi táo tác kiếm má, ba nhìn thấy nhưng ông không thể làm gì khác được. Trách nhiệm của ba bây giờ là chỗ dì Dương. Tôi vốn không tin có thể trị được bệnh cho má. Nhưng ở đây nhìn từng cái lá, từng hột bụi bay trong không khí cũng thấy đầy ứ tủi buồn. Tôi quyết định đưa má đi...
Chú Phùng khuyên tôi đừng sợ, tâm bệnh phải trị bằng tâm dược. Ngoài thuốc của bác sĩ đưa, ngày ngày chú Phùng nấu lá dâu tằm cho má uống. Người ta nói cây này trừ tà mát máu, lợi gan. Khi rảnh chú chải tóc cho má, có khi kê cái ghế bố cho má nằm, chú ngồi một bên kể cho má nghe mấy truyện tích về những vị Phật, Bồ Tát, những con người đã dám bỏ hết mọi quyền lợi của mình đi tìm thanh tịnh cho nhân loại... Để có được những thang tâm dược này chú đã phải lục lạo… Đài báo, sách vở, chương trình nào nói về bệnh thần kinh chú bỏ hết công chuyện ngồi nghe, ngồi đọc. Người ta nói bị bệnh này cố chấp lắm, cần phải giúp họ buông bỏ. Chú Phùng đi kiếm kinh Phật về đọc, nghiền ngẫm rồi giảng cho má nghe. Thoạt đầu má niểng mặt nhìn chú cười hịt hịt nói  "khùng”, có khi má sỉ vô trán chú nói “đồ khùng”. Khi lên cơn, bức rức trong mình má nắm tóc mình ghịt tơi tả. Chú gở tay má ra, má chộp tóc chú kéo gặc tới gặc lui, cười sằng sặc. Tóc rụng có chùm. Chú dặn tôi mấy lúc vậy đừng tới gần má, tóc tôi dài bị xoay vậy đau lắm. Nhưng chú thì không rời má, nhất là lúc má lên cơn.
 Mấy lúc má tỉnh một chút, chú nói:
- Má con Chi. Bà nhớ hồi đó bà hay cúng lạy niệm Phật lắm phải không? Hãy niệm nữa đi nhưng đừng cầu xin gì hết.
 Chú nói má hãy niệm với ý nghĩ đánh thức tình thương của mình. Đánh thức trí huệ minh mẫn vốn có của con người. Đánh thức cái tâm A Di Đà ngời sáng trong bà. Những điều chú nói tôi nghĩ khó mà má hiểu nổi. Nhưng chú tin má hiểu và làm được. Tâm trí má sẽ thanh tịnh hơn cả hồi má chưa mắc bệnh.
Tôi và Hiệu cũng sớm học được ở chú cách nuôi bệnh má. Hễ có dịp là chọc cho má cười. Làm mẹ con gần hai mươi năm tôi mới phát hiện má có cái miệng cười thiệt đẹp. Hèn chi chú Phùng tan nát tâm can mà cũng không dứt nổi. Mà, chú xứng đáng được nhận nụ cười đó.
Chúng tôi đi một hơi dài. Má không có ý định trở về dù đã khỏi bệnh. Một phần vì không có lý do để về, một phần vì bận bịu. Má muốn có nhiều tiền để giúp đỡ những người nghèo bệnh tật đang nằm chèo queo chỗ mấy bệnh viện.  Một bữa đang móc tiền cho một bà cụ nằm viện không con cái chăm sóc má gặp một gương mặt quen. Bà cũng đang định cho tiền cụ già khổ sở nọ. Thấy má, người đó nhét nhanh tiền vô tay bà cụ rồi chụp hai tay má.
- Má con Chi phải không? Mèn ơi, gặp chị tui mừng...
Bà nói mừng mà tự nhiên bật khóc. Má tôi vỗ vỗ nhẹ tay bà:
 - Chị có sao hông?
 - Tui hổng sao. Bữa thấy chị ngã bệnh, tui ở không yên. Nghĩ cái miệng mình ác chi mà nó ác. Lúc nào cũng như chất đá đầy bụng. Gặp chị vầy mới thấy nhẹ trong mình.
- Không phải tại chị đâu. Tại tôi. Giận hờn từ kiếp nào cũng ôm lại một đống, hỏi sao đầu óc không nặng nề rồi sanh bệnh. May mà cũng qua được.
Những giọt nước mắt của người từng mắng nhiếc má thậm tệ đã nhắc má nhớ tới một người cũng làm má buồn lòng không ít. Má hỏi thăm về người đó. Bà Chín Ốm nói ba nhiều tuổi bệnh hoài. Ông buồn bà Chín Ốm đã quá dữ dằn làm lỡ làng cuộc đời tôi. Nếu má tôi có bề gì, ba chị em tôi không nơi nương tựa thì ba chết không nhắm mắt được.
Chú Phùng nghe hết chuyện hỏi
- Rồi má con Chi, bà có tính về thăm mọi người hông.
- Về chi. Còn gì ở đó đâu mà về.
- Bà về đi, cho ba con Chi thấy bà khỏe ổng yên bụng. Gìa cả hết rồi, cái gì giúp nhau nhẹ lòng thì cứ làm.
Lúc đón xe đưa hai mẹ con tôi đi chú Phùng hỏi tôi:
      - Con có nôn gặp lại Đồng không?
      - Dạ...
      - Dượng  không nghĩ chuyện con với Đồng là tình yêu.
      - Dạ, con cũng nghĩ vậy. May mà bữa đó bà Chín Ốm xuống kịp…
      - Sẽ có người con trai tốt nhất trên đời này yêu thương con.
      Tôi nói nhỏ vô tai chú nhưng lại cố ý để  má nghe.
- Y như dượng yêu má phải không? - Má nhíu chân mày với tôi, ý như rầy nhưng tôi thoáng thấy mắt má áo một màng nước trong xanh. 
 Đường về xứ lạ hoắc. Người ta đã đốn phần lớn vườn mặc nưa hồi trước. Vải vóc nhiều, không ai chuộng thứ vải đen nhức màu tóc nữa. Mùa nhuộm lãnh về rồi mà hai bên đường không thấy bóng một thước hàng nào. Tôi bần thần nhìn lại cây mặc nưa dựa góc bếp. Những cái thẹo chồng chất lên nhau cộng với thời gian nó thành ra có hình thù kỳ dị. Tôi thấy từng lớp da của nó xưng vồng lên, như sôi cuộn từng cơn đau. Nhưng nó vẫn đứng vững, rễ cắm sâu vô đất, tán lá xanh um. Tôi vuốt tay lên những vết thẹo, lòng nghe rưng rưng.

VÕ DIỆU THANH
_________________


© Tác giả giữ bản quyền. Vui lòng ghi rõ nguồn Bông Tràm sử dụng lại nội dung này.
Chuyên mục: ,

Comments[ 0 ]


Đăng nhận xét