CHUYÊN MỤC
GÓC MIỀN TÂY
THÔNG BÁO
Tác phẩm kỷ niệm 10 năm hoạt động của Bông Tràm, có sự góp mặt của 50 tác giả với trên 100 tác phẩm. Sách dày
312 trang, khổ 13x19 cm, giá 100.000 đ. Mời quý bạn đọc ủng hộ!
>> Thư ngỏ nhờ ủng hộ Bông Tràm
>> Thư viện sách điện tử Bông Tràm
>> Thông báo tặng sách cho bạn đọc
QUẢNG CÁO
Vĩnh Thông một mình trèo lên với gió - Trúc Linh Lan
5/4/15
(Đọc tập thơ “Trạng thái yêu” của Vĩnh Thông, NXB Hội
Nhà văn 2015)
Nếu như đọc ngày tháng năm sinh của Vĩnh Thông, thì
đây là một cậu học sinh mười chín tuổi, tuổi tràn đầy ước mơ, hy vọng… Gặp Vĩnh
Thông ngoài đời là một cậu thiếu niên trắng trẻo rất thư sinh với một chút e
dè, ít nói. Nhưng chỉ đọc thơ Vĩnh Thông lại nghĩ đây là một người trung niên
ngồi hoài niệm lại thời xanh xuân và nghĩ đến một ngày nào đó mình sẽ có cuộc
rong chơi ở cõi Ta bà.
Thật thế! Cầm trên tay hai tập thơ của một người làm
thơ còn rất trẻ với những câu thơ chiêm nghiệm cuộc đời, với những ý tưởng cuộc
đời phù du cát bụi, với những suy nghĩ danh lợi trên đỉnh phù vân cũng không có
gì lạ vì khi có người nhận định Vĩnh Thông là một “hiện tượng văn học của tỉnh
An Giang” (Thanh Sử - An Giang). Trong thi đàn văn chương Việt Nam nửa thế kỷ XX
cũng đã có một Chế Lan Viên mười sáu tuổi đã khiến bao người ngạc nhiên: “Giữa đồng bằng văn học Việt Nam ở nửa thế kỷ
XX nó đứng sũng như một cái Tháp chàm, lẻ loi và bí mật” (Hoài Thanh và Hoài Chân - Thi nhân
Việt Nam).
Có lẽ với những ý thơ già dặn như thế, Vĩnh Thông bị
áp lực khá lớn trong sáng tác. Đọc tập thơ, bạn yêu thơ sẽ cảm nhận được nỗi cô
đơn của nhà thơ trẻ này, cô đơn giữa bạn bè, người thân… Nỗi cô đơn mà nhà thơ
trẻ Phong Việt cũng đã tâm sự: “Chỉ có thơ mới giải tỏa sự cô đơn của tôi”. Đọc
thơ Vĩnh Thông tôi chợt nhớ đến Samuel Taylor Coleridge đã viết “Thơ đối với tôi là một phần thưởng hết sức
to lớn, thơ đã xoa dịu những nỗi sầu não, thơ làm tăng gấp bội và thanh lọc
những niềm vui của tôi, thơ đã nâng niu nỗi cô đơn của tôi, và thơ đã cho tôi
thói quen ao ước khám phá ra Thiện và Mỹ trong mọi điều hội ngộ và ở xung quanh
tôi”. Tôi bắt gặp điều này ở Vĩnh Thông. Vĩnh Thông đang đợi ai? Đợi hạt mưa, góc phố, ô cửa có nắng, có sắc
tím bằng lăng và có “người con gái buông tóc”. Đó là cảm xúc thơ, là chất xúc
tác cho thơ tượng hình kì vĩ và đẹp đẽ. Vĩnh Thông đã cố gắng hết sức mình leo
lên đỉnh thi ca, dốc hết máu tim tặng nàng thơ mà mình yêu quí để rồi Vĩnh
Thông nhận lại những gì:
“Trong lãng quên ta lại tìm ta
Với những điều quen thuộc
Dường như tuổi hai mươi vụt mất ít nhiều?
Đôi khi, thành người hụt hẫng”
(Điều thân quen - trang 15)
Tôi thích từ “hụt hẫng”, bởi một cảm giác rất thật, Vĩnh
Thông đã cho văn chương bằng tuổi hai mươi tươi đẹp để rồi thật “sốc”: “Một số người không tin là thơ Vĩnh Thông
làm, phía sau chắc có ai đó hỗ trợ” (lời nhà thơ Trần Hoàng Vy). Hay trong
bài “Chớm đông và gã trai 17 tuổi” khi một mình trèo lên với gió rồi lại “Ta
bước xuống chân núi sáng nay / Thấy bóng mình đang đi lên đỉnh / Và chỉ mình ta
/ Nghe gió reo”. Tâm trạng nhà thơ trẻ này như có một chút vội vã, chút lo
sợ, sợ thời gian qua mau, sợ mùa xuân đi vội:
“Sợ cảm giác mùa qua vội vã
Thương nhớ chưa kịp cài khuy áo mùa xuân”
(Sóng sánh khai xuân - trang 13)
Nói như nhà thơ Nguyễn Quang Thiều thì: “Đó là sự sợ hãi về một điều gì đó; những vẻ
đẹp mong manh, những vẻ đẹp có nguy cơ bị giết chết, bị tàn lụi. Trong một thế
giới thực sự không bền vững, thì khát vọng của một thi sĩ nói riêng hay một
người nào đó, là sự trở lại của những gì đẹp đẽ và trong sáng nhất”. Ở Vĩnh
Thông chúng ta bắt gặp rất nhiểu cảm nhận như vậy. Một cảm nhận khá tinh tế về
cuộc đời: “Trên đỉnh phù vân đời sao nhỏ
bé / Giữa chốn bằng an người lại bộn bề?”, “Hỏi đá sỏi rằng người xưa đi đâu / Tay chạm được mây đa truân / Dưới
kia nhân gian ảo ảnh / Chốn bồng lai hay cõi phù trầm?” (Ở chùa Samprov Pram - trang 27)
Đôi lúc Vĩnh Thông như lúng túng trước những biến đổi
vô thường của thiên nhiên, của tạo vật, của mùa. Sự liên tưởng từ một chuyến
phà đưa nối liền hai bến sông, nhưng chuyến đi về cũng làm trái tim nhạy cảm
của nhà thơ trẻ này chiêm nghiệm những chuyến phà đời người: vui, buồn, cay
đắng, những chuyến phà vô định chưa có nơi để neo đời:
“Phà đưa ta đi đâu về đâu
Muôn mặt người chưa lần trùng ngộ?
Trăm năm phà vẫn phà đưa…
Chuyến phà đời vẫn sang
Sang mãi bến bờ nào?”
(Chuyến phà chuyến người - trang 21)
Đó cũng là tâm trạng của người trẻ tuổi hôm nay. Đôi lúc cũng “bâng khuâng đứng giữa đôi dòng nước” (Tố Hữu). Cái cảm giác cô đơn, lẻ loi mất
phương hướng, vơi đi sự kiên nhẫn, thêm một chút hoài nghi:
“Mình lạc nhau giữa bến chiều thinh lặng
Vòng nhân gian quá rộng để đợi chờ”
(Viết ở quán quen - trang 18)
Hay:
“Xa nên nhớ - gần lại thương. Em nhỉ!
Chỉ sợ rằng… Em còn đợi ta chăng?”
(Thị trấn mình - trang
11)
Nhưng đôi lúc bạn yêu thơ cũng nhận ra một Vĩnh Thông
trẻ rất dễ thương, hồn nhiên trong sáng tuổi học trò: “Ru những giấc mơ / Về ta / Sân trường vang bài ca gọi bạn / Ngày chia
tay rời lớp / Cứ ngẩn ngơ nào hẹn được gì” (Ru buồn giấc mơ - trang 20), một
cậu học trò ngẩn ngơ trước mùa hạ và gửi lại sân trường một tà áo trắng bay.
Hay sự rung động ngây thơ thật đẹp: “Tháng
Giêng ta đến cùng với gió / Một tý sắt se đủ mơ màng / Thèm được cùng em đi đâu
đó / Rong chơi? Ừ thì, mình lang thang” (Đến cùng Giêng - trang 52). Tôi
yêu sự hồn nhiên này của em, yêu một chút buồn, chút tâm tư của tuổi trẻ được
Vĩnh Thông thể hiện qua ngôn từ thơ bình dị nhưng lại làm bạn yêu thơ rung động:
“Đêm vàm kinh lá nào rớt bâng khuâng / Hai
thằng trẻ, hai kiếp đời. Lận đận / Hai mắt khóc, hai mắt cười. Rất thật” (Đêm
vàm kinh - trang 70).
Xuyên suốt tập thơ Vĩnh Thông sử dụng rất nhiều dạng
dấu câu. Câu hỏi tu từ thể hiện tâm trạng tác giả trẻ này không thật sự an yên,
không biết giải bày hay tâm sự cùng ai, nên tác giả không chỉ tự hỏi chính mình
mà hỏi cả bạn yêu thơ. Cách dùng dấu chấm bẻ khúc câu thơ: “Vốc ngụm tình. Rỗng hai tay trắng / Vốc ngụm
tình. Thoảng mùi ủ dột / Vốc ngụm tình. Rơi phía chông chênh” nhà thơ vừa
muốn kết thúc ý thơ nhưng lại muốn giãi bày thêm để bổ sung ý muốn thể hiện… làm
cho câu thơ thêm độc đáo, ý thơ giàu cảm xúc hơn. Cách sử dụng đại từ “ta”
trong mỗi câu thơ Vĩnh Thông vừa như muốn tránh né cái riêng của sự rung động
hay chiêm nghiệm của bản thân mình, vừa muốn dựa vào cái chung để bày tỏ. Chính
nhược điểm này làm cho câu thơ thiếu đi chất lãng mạn mà chính Vĩnh Thông cũng
rất rõ điều này:
“Xin cho thơ ta một chút
Một chút lãng mạn thôi”
(Làm hoa - trang 44)
Hay tự nhủ với nàng thơ:
“Ta cũng có cõi thơ chưa gửi kịp
Nên xin đừng vội nhạt áo tình nhân”
(Chuyến cuối - trang 65)
Trang thơ cuối cùng khép lại, hình như trong tôi có
một chút gì tiếc nuối vu vơ. Ly rượu nhà thơ trẻ này tặng bạn yêu thơ mới vừa
ngon, vừa nồng nhưng chưa làm người ta say. Đường văn chương Vĩnh Thông còn rất
dài và cũng nhiều gập ghềnh, nhưng tôi tin em sẽ không buông tay: “Ừ! Thì buông tay / Bài thơ tình chưa kịp
trao” để “Mười năm sau. Đọc lại”
rồi ân hận nếu như: “Ta có còn nhau / Giữa
thế gian nầy?” (Mười năm sau - trang 76). Nhà thơ trẻ này sẽ còn bước tiến
xa hơn trên đài thi ca, bởi vì Vĩnh Thông đã xác định:
“Chỉ là giấc mơ của riêng ta
Còn mắc nợ”
TRÚC LINH LAN
_________________
_________________
© Tác giả giữ bản quyền. Vui lòng ghi rõ nguồn Bông Tràm sử dụng lại nội dung này.
|
Theo tôi Vĩnh Thông đừng nên cố tạo cho mình một hiện tượng. Đừng cố làm cho mình già đi sẽ rất là nguy hiểm cho tài năng của mình. Trong văn thơ người già mà viết trẻ ta đọc cứ tưởng tác giả ở tuổi 2o, nhưng trẻ mà viết cho ra già thì người đọc biết ngay là ông cụ non. Giai đoạn nầy thấy thơ Vĩnh Thông nhiều lý luận quá mà cái hồn tự nhiên của thơ hình như khô bớt ./.
Trả lờiXóaXin cảm ơn bạn đã có đôi lời góp ý, tôi cũng xin được chia sẻ vài suy nghĩ của mình:
XóaTôi chưa bao giờ có suy nghĩ và việc làm “tạo cho mình một hiện tượng”, điều này do bạn (và một số người) tự cho như vậy. Tôi cũng không “cố” làm cho mình già đi. Theo tôi, thơ bắt nguồn từ cảm xúc một cách rất tự nhiên. Cảm xúc đã đến như thế nên phải viết như thế, người viết khó có thể “bẻ” cho nó khác đi để được trẻ trung hay già đi như ý muốn của người đọc được. Cảm xúc như thế này mà phải viết như thế khác thì chẳng khác gì không trung thực với lòng mình? Đối với tôi không có thơ trẻ hay già, mà là qua bài thơ người viết giãi bày được điều gì và tìm được sự đồng điệu nào từ người đọc, và là đủ rồi.
Đôi lời thiển cận, nếu có gì chưa đúng mong bỏ qua cho!
Vĩnh Thông
Tôi vì yêu mến thơ Vĩnh Thông nên góp ý chân tình theo cảm nghĩ riêng của mình như lời nhắn nhủ thân thương mà thôi chứ không phải để chê bai hay lý luận cùng nhau đâu. Cảm nghĩ và lời góp ý của tôi có thể sai hoàn toàn nhưng mong bạn cư từ tốn suy luận, đừng nên nóng nẩy. Nếu bạn thật sự là một hiện tượng hay là một thần đồng thì tôi rất vui. Tất nhiên ai cũng biết bạn còn trẻ tuổi mà làm thơ hay rồi ,nhưng bạn nên để ý nhưng lời tán dương bốc quá trớn sẽ làm hại. bạn đấy. Tôi đồng ý với bạn khi làm thơ cảm xúc như thế nào thì viết như thế ấy nhưng ở trường hợp của nhiều người thì họ tự đánh lừa cảm xúc của họ mà chính họ cũng không biết.. Bạn thấy một Trần Đăng Khoa bị thiên hạ giết nàng Ly Tao vừa mới chớm lớn của anh ta để làm kinh nghiệm cho mình. Lời thật thì khó nghe nhất là với tuổi trẻ như bạn nhưng nghe thì không hại gì mà còn có lợi nhiều, nó không giết nguồn thơ của bạn như những người tán dương bạn đâu ./.
Trả lờiXóa