Home »

"Tình say" của Kha Tiệm Ly là niềm đau thi vị - Châu Thạch

7/8/15
TÌNH SAY | thơ Kha Tiệm Ly

Ta bước chân đi vương sợi tóc 
Đủ làm choáng váng giấc mê say 
Tàn đêm rượu cạn bao nhiêu cốc 
Mà ảnh người, như khói thuốc bay!
   
Réo rắt đàn xưa cung lỗi nhịp 
Bâng khuâng hồ rượu biết vơi đầy? 
Ta thèm một chút hương thừa cũ 
Sao cứ mơ màng như bóng mây? 
  
Phật thệ khói sương mờ bốn nẻo
Huyền Trân nào lạc bước nơi đây!
Bồng bềnh tóc rối bời năm cũ
Mãi quyện hồn ta bao ngất ngây!

Rượu đắng lung linh mờ dáng ngọc
Cho ngàn đêm nhớ, với đêm nay.
KHA TIỆM LY

Tôi thích cái ngông trong thơ Kha Tiệm Ly, tôi lại càng yêu cái say trong thơ Kha Tiệm Ly. Tác giả nầy ngông thì ngông hết cỡ mà say cũng say quá cỡ, có điều cái ngông trong thơ Kha Tiệm Ly không trịch thượng với đời mà nhu mì thật là dễ thương, còn cái say trong thơ Kha Tiệm Ly là cái say rất êm ái và thú vị.
Đọc bài thơ "Tình say" của Kha Tiệm Ly, với Châu Thạch tôi: "Tình say" là niềm đau thi vị.
Thật thế, với bốn câu thơ đầu tác giả đã đưa ta vào  một cơn say ảo dịu, ảo dịu vì cái mong manh của sợi tóc trong thơ cũng đủ làm cho “chếnh choáng giữa mê say”, ảo dịu vì uống cạn bao nhiêu cốc không phải để ngã nghiêng la hét mà để thấy “ảnh người như khói thuốc bay”. Trong “Tình say”, tác giả uống để  say vì tình và tình say ấy biến thành lời thơ đầy thi vị:
"Ta bước chân đi vương sợi tóc
 Đủ làm chếnh choáng giấc mê say
Tàn đêm rượu cạn bao nhiêu cốc
Mà ảnh người, như khói thuốc bay!"
Chỉ một sợi tóc mà tác giả đưa vào đủ diễn đạt đỉnh cơn say trở thành êm ái và nâng bốn câu thơ lên thành tuyệt mỹ. Không có sợi tóc bốn câu thơ nầy vẫn hay, nhưng có sợi tóc bốn câu thơ nầy được đưa vào một thế giới mong manh, mong manh như mối tình sầu, như giấc mê mà tác giả đang dắm đuối  thương nhớ với ngàn ly rượu cạn. Thế rồi “ảnh người như khói  thuốc bay” là thứ ảo ảnh trong cơn say đưa cả khung cảnh vào một cơn mơ xa rời hiện thực, mà đó cũng là nỗi đau trong tâm hồn tác giả. Nhà thơ Hàn Mặc Tử ngày xưa, cứ mỗi mùa trăng thì hình như ông thoát xác ra thành hai người. Một là Hàn Mặc Tử thể xác vô cùng đau đớn vì bệnh phung hành hạ. Một là Hàn Mặc Tử linh hồn bay lên cao cùng với trăng sao mây nước dạo chơi miền trong sáng vô biên. Kha Tiệm Ly thì khác, hình như cũng hóa thành hai người trong cơn say, nhưng một người bằng thể xác thì khoái cảm với ngàn ly rượu cạn, một người bằng linh hồn thì hứng chịu nỗi đau tình. Phải biết rằng chính nỗi đau tình đó đã làm tác giả vấp sợi tóc chứ không phải vì rượu kia đâu.
          Qua bốn câu thơ kế, rượu vẫn tiếp tục uống đến độ không biết được vơi đầy, và khi cơn say càng lên cao độ  thì tai nghe được điệu đàn quá khứ, mũi ngửi được mùi hương thơm dĩ vãng. Ở vế một chỉ có thị giác tiếp xúc với quá khứ, qua vế hai thì nhiều giác quan được đến với thế giới quá khứ yêu thương:
"Réo rắc đàn xưa cung lỗi nhịp
Băng khuâng hồ rượu biết vơi đầy?
Ta thèm một chút hương thừa cũ
Sao cứ mơ màng như bóng mây?"
Những cung bậc của mối tình xưa càng réo rắc thì rượu lại cứ vơi đầy, và rượu cứ tiếp tục vơi đầy đễ tìm lại chút hương xưa. Men tình, men rượu biến thành men đau khổ cho nên “Ta thèm một chút hương thừa cũ. Sao cứ mơ màng như bóng mây?”. Men tình, men rượu, men đau hòa quyện trong cơn say, làm tê cứng thịt da đến nỗi uống  ly cạn ly đầy không biết và đưa linh hồn tác giả trôi vào miền ảo ảnh mơ màng.
Rồi thì cơn say lên đến cực độ, ảo ảnh hiện ra rõ ràng hơn nữa, và chính ở cao điểm đó, tác giả hoang tưởng đến kinh đô nước Chàm và gặp cả Huyền Trân công chúa:
"Phật thệ khói sương mờ bốn nẽo
Huyền Trân nào lạc bước vào đây
Bồng bềnh tóc rối bời năm cũ
Mãi quyện hồn ta bao ngất ngây!"
Cho dẫu trong hoang tưởng tác giả đi vào Phật thệ gặp Huyền Trân công chúa, hay tác giả gặp lại chính người mình yêu được hóa thân vào trí tưởng tượng của thi nhân thì cũng không sao, vì cả hai đã bị đồng hóa vào nhau trong cơn say của tác giả. Bốn câu thơ ở khổ nầy làm bài thơ trở nên “xưa xưa” như Toàn Phong đã nói vì đưa tâm tư người đọc quay về vùng thánh địa cổ xưa, khiến cho bài thơ có vẽ gì huyền bí.
          Uống rượu nhiều đến thế, nhiều đến nổi sinh ra hoang tưởng nhưng rất nhầm nếu cho rằng tác giả đã say bê bết, say không còn lý trí. Không đâu, ta hãy nghe tác giả bình tĩnh vô cùng với hai câu thơ cuối:
"Rượu đắng lung linh mờ dáng ngọc
Cho ngàn đêm nhớ, với đêm nay."
Thật ra tác giả mượn rượu để giải sầu, nhưng rượu càng uống sầu càng dâng cao. Với tửu lượng luu linh như thế, nếu không có cơn sầu thì cơn say không bao giờ đến đỉnh như đầu đề bài thơ cho ta thấy, “Tình say” chứ đâu phải rượu say, nên ở đây bao nhiêu ảo ảnh hiện ra không phải vì rượu mà chính vĩ nỗi khắc khỏai nhớ thương, nỗi thèm nhớ hương tình yêu ngày cũ.
“Tình say” là một bài thơ buồn da diết, bày tỏ một nỗi đau sâu kín và triền miên, nhưng lại đưa người đọc phiêu du linh hồn mình vào cõi say, cõi mộng, cõi huyền sử. “Tình say” có âm điệu trầm, trầm đến độ con người lắng xuống một cõi yên tỉnh, đầy ảo ảnh, đầy mộng mơ và lạ thay khi đồng cảm với niềm đau đó thì thấy hồn ta đầy tình yêu, đây hương thơ thi vị.

                                            CHÂU THẠCH
_______________


© Tác giả giữ bản quyền. Vui lòng ghi rõ nguồn Bông Tràm sử dụng lại nội dung này.
Chuyên mục: , ,

Comments[ 0 ]


Đăng nhận xét