Home »

Cảm thức hồng “Lục bát Thanh Tâm” - Nguyễn Ngọc

19/8/20
Tập thơ Lục bát Thanh Tâm, NXB Hội Nhà văn, xuất bản quý III năm 2020, khổ 13x20,5cm, với 47 bài viết theo thể thơ lục bát, dày 100 trang, bìa trang nhã, gam màu vàng nhạt pha trắng, điểm bóng hoa thấp thoáng nhẹ nhàng.         
Thanh Tâm bắt đầu làm thơ khi tuổi đã về chiều, tháng ngày thấm thía với đồng lương hưu, khi những cuộc giao tiếp từ từ dừng lại, nhưng chiêm nghiệm tình đời lại được trải ra, cõi lòng khép mở biết bao xao động nỗi niềm. Cảm xúc thơ cũng bắt đầu từ đấy, từ khi “Soi gương đã quá sáu mươi/ Chân chim ngang dọc ôm thời gian phai”, để rồi trong khoảnh vắng ngẫm ngợi tháng ngày trôi qua, với bao biến động, chẳng giản đơn với bản thân mình, “Ta ngồi đếm hạt sương khuya/ Bến đời ẩm ướt đêm vừa lên men” (Ta ngoài sáu mươi). Tâm trạng ấy, nỗi niềm “bến đời ẩm ướt” trong quá vãng ấy cứ vấn vương chảy dài theo suốt các trang thơ.
Gieo neo bóng mẹ
Khi đến tuổi tìm lại chính mình, quy luật tâm lý tình cảm người đời thường trở về với khung trời hoài niệm, nhớ về những hình ảnh gần gũi thân thương, với tấm lòng thành kính sâu xa nhất, không ai ngoài mẹ. Thơ Thanh Tâm cũng neo buộc vào quy luật ấy, một quá vãng theo “nắng mưa tháng ngày”, là nỗi nhớ vọng về những khúc “Ru hời lời mẹ đong đưa”, cho đến khi nhận ra “dáng mẹ” gieo neo “Còng lưng quang gánh sớm khuya” đi về, vất vả nuôi con, thì tất cả đã trôi về quá khứ, hiện tại là khoảng trống không bờ, đến ngỡ ngàng, ngơ ngát, “Nay về lối cũ mù xa/ Hương cau hoài niệm, mẹ già nơi đâu”! Tình yêu mẹ luôn vướng vít, thiết tha bám riết vào cõi lòng trong cảm xúc nhà thơ, để bây giờ nhớ lại, “Tìm đâu dáng mẹ chiều mưa/ Chờ con cuối lối khi chưa về nhà” (Nhớ lời mẹ ru).
Bạn về hư không
Nói như Nam Cao, khi đã qua “cái dốc bên kia của đời”, tầng suất cảm xúc hoài niệm thường được nâng lên. Cả một đời tất tả, bôn ba, giao lưu, tiếp xúc, đến khi khép lại, trở về trong cõi riêng tư, bấm đốt ngón tay nghĩ đến bạn bè, có mấy người thân. Cảm hứng ở thơ Thanh Tâm trong khoảnh khắc nào đó cũng quay về nặng tình tri kỷ, chừng như thấp thoáng trong thơ Nguyễn Khuyến xưa kia, hoài niệm để rơi vào khoảng trống cô đơn, nhưng cụ Nguyễn nhớ bạn “Không mua không phải không tiền không mua”, còn Thanh Tâm có khác hơn, không phải “không mua”, mà mua để “Một mình uống rượu đêm nay/ Chén kia của bạn chén này ta thêm”, lúc chếnh choáng “môi mềm hương cay”, cứ ngỡ ấy là lúc “Tri âm đối ẩm vai kề”, ngờ đâu “Giật mình tỉnh mộng bốn bề quạnh hiu…” (Khói mây bạn về). Để rồi khắc khoải nhớ thương, một mình thổn thức, “Đưa tay vuốt mặt mưa tuôn mắt nhòa/ Gửi hồn đến chốn phù hoa/ Lắng nghe tim quặn mù xa cuối trời”. (Đọng mãi giọt trầm nhớ thương). Hiện tại hầu như là khoảng vắng, tất cả bay vào hư không.
Thoáng xưa          
Thường cảm xúc thi nhân bao giờ cũng có bóng hình người đẹp xúc tác làm cho men đời thêm hương, nó cứ chập chờn đậm nhạt, khi tỉnh khi mơ. Trong những trang thơ Thanh Tâm cũng thoáng hiện những bóng hình xa xưa ấy, nhiều khi “Ta về cứ mãi ngập ngừng/ Muốn quên tất cả đã từng muốn quên” (Bấp bênh lối về), nhưng nào có được, cảm hứng này còn đậm hơn tất cả, cứ lắp đi lắp lại, như “Sáng nay ngồi với riêng tôi/ Mà nghe nỗi nhớ xa xôi vọng về” (Đợi). Cũng không biết hình ảnh ấy là ai, có thể là mối tình đầu, cứ thoắt mờ thoắt hiện, thời gian trôi nhưng kí ức không phai, “Cà Ty con nước lững lờ/ Xưa em che nón bài thơ gọi đò”; “Cà Ty – Tháp Nước mộng mơ/ Một thời đứng ngóng người thơ đi về”. Tình đầu tuổi thơ thường nhẹ nhàng, hồn nhiên, nhưng cũng lắm khi sôi nổi, rạo rực đắm say, rồi lại thoáng qua, để thương, để nhớ, “Qua bao mùa cũ xa nhau/ Vẫn thơm hương nụ hôn đầu hạ xưa” (Đợi em về với hư không) “Vậy thôi, gửi trả nụ cười”, để “Cuối cùng nhìn một chuyến đò sang ngang”.           
Cái khoảng trống hiện tại khi nhìn về quá khứ trong thơ Thanh Tâm là khoảng trống nhớ thương đến chạnh buồn, nỗi niềm nhiều lúc chơi vơi, “Dở hơi tìm lấy bờ vai/ Bàn tay quờ quạng có ai đâu mà!” (Vậy thôi). Trong cuộc sống, đâu phải con người lúc nào cũng vui, mà nếu lúc nào cũng tỏ lạc quan, vui cười hơ hớ, biết đâu lại làm cho tâm hồn trở nên nông cạn, hời hợt. Ngược lại, có những nỗi buồn làm cho tâm hồn thêm lắng đọng, tự điều chỉnh chính mình để trở nên chín chắn, điềm đạm, sâu sắc hơn với đời. Thơ Thanh Tâm man mác nỗi buồn, nhưng bắt gặp ở đấy nỗi buồn nhân ái, tiếc thương cái đẹp, cái đáng trân trọng khuất lấp dưới bóng thời gian, chứ trong cảm thức thơ không cho nỗi buồn trở nên bi thảm ngự trị, nên đã tự nhủ với chính mình, “Ta về rủ bỏ phiến sầu”, để trải lòng ra, khao khát được mở “Vòng tay ôm hết yêu thương nơi này” (Chốn cũ). Dẫu bất cứ nơi nào, lúc nào, ở thơ anh vẫn in đậm một phiến tình đời ngan ngát ấm êm.      
“Lục bát Thanh Tâm” là tập thơ đầu tay của Nguyễn Thanh Tâm, có những điều hồn nhiên bộc bạch, nhưng cũng có những điều thầm kín tế vi, ẩn sâu, để người đọc tìm đến sẻ chia, đồng cảm.

                                                                    

  

Nguyễn Ngọc


© Tác giả giữ bản quyền. Vui lòng ghi rõ nguồn Bông Tràm sử dụng lại nội dung này.
Chuyên mục: , ,

Comments[ 0 ]


Đăng nhận xét