Tản mạn Trung Thu - tản văn Phạm Văn Hoanh

Tôi là người hay hoài niệm. Thu về tôi lại ngẫm nghĩ nhiều điều. Đang suy nghĩ miên man, cháu gái tôi nói: “Trung thu năm nay ông nhớ mua cho cháu chiếc lồng đèn điện thật đẹp nghe ông”, khiến tôi lại nhớ về Trung thu của tôi một thời thơ ấu.

Ngày còn bé cứ đến đầu tháng tám âm lịch, bọn trẻ con chúng tôi đã bắt đầu chuẩn bị Trung thu. Chúng tôi đi xin những cây hom tre (hom tre được chẻ ra từ cây tre dùng để đánh tranh lợp nhà), mua giấy bóng màu đem về nhờ cha mẹ làm lồng đèn. Cha tôi lấy cây hom tre chẻ ra vót nhẵn bẻ thành hình ngôi sao rồi dán giấy bóng màu lên. Khi làm cha chỉ cho tôi từng ly từng tí. Dần dần tôi cũng biết làm nhưng không xinh bằng cha, nên Trung thu nào tôi cũng nhờ cha. Những chiếc lồng đèn của chúng tôi ngày ấy tuy đơn giản nhưng đẹp tuyệt vời không gì sánh bằng. Còn việc phá cỗ Trung thu của chúng tôi cũng đơn giản lắm. Không có hát hò, không có múa lân, múa rồng gì cả. Gần đến ngày Trung thu ông đội trưởng sản xuất nhờ một số người biết nấu nướng họp bàn việc làm cỗ Trung thu cho các con, các cháu. Mâm cỗ Trung thu của chúng tôi là một bữa cơm trưa với vài ba món đơn giản: thịt heo, ram và món canh ca ri. Chúng tôi buổi sáng đi học, trưa về đến nhà kho đội ăn cỗ. Ăn cỗ xong chúng tôi về nghỉ trưa một tí rồi đi làm với cha mẹ, hoặc đi chăn bò. Bữa cỗ Trung thu đơn giản vậy mà nhớ mãi đến giờ. Tối đến chúng tôi chạy nhảy, vui chơi thỏa thích. Cha tôi đốt ngọn nến gắn vào bên trong chiếc lồng đèn ngôi sao cho tôi. Một tay tôi cầm lồng đèn, một tay cầm cây xe lon (xe làm bằng lon sữa bò, trục chỉ, một cây kẽm gai và một cây tre bằng ngón tay trỏ dài khoảng một mét, khi đẩy trục chỉ chạy, lon sữa bò ở trên trục chỉ quay tròn phát ra âm thanh rào rào nghe thật sướng tai) cùng với mấy đứa bạn đẩy đi dưới ánh trăng vằng vặc vui ơi là vui! Khi lên trung học phổ thông chúng tôi không còn ăn cỗ trung thu nữa nhưng vẫn vui theo. Tôi thấy Trung thu của các em không còn ăn cơm nữa mà ăn bánh kẹo. Vừa ăn, vừa hát, vừa xem múa lân. Múa lân ngày ấy không có xin tiền. Múa lân chỉ tập trung ở một điểm tại sân kho hợp tác xã, hoặc sân kho đội. Múa một lần là xong. Chứ không như bây giờ múa lân đi đến từng nhà, múa đến khi chủ nhà cho tiền mới đi. Hình như mỗi ngày việc phá cỗ trung thu của các em thiếu niên nhi đồng mỗi khác.

Những năm gần đây, cứ đến rằm tháng bảy âm lịch là các em đã chuẩn bị tập múa lân. Các hàng quán bán bánh Trung thu, bán lồng đèn điện, đồ chơi trẻ em bằng điện, bán trống, bán đầu lân… dựng lên khắp nơi. Người mua kẻ bán tấp nập. Năm nay (2021) đầu tháng tám âm lịch rồi mà không khí Trung thu còn lạnh ngắt. Đại dịch Covid 19 hoành hành. Mọi người phải tập trung phòng chống. “Chống dịch như chống giặc”. Không được ai ra ngoài đường khi không cần thiết. Mọi người phải thực hiện tốt 5K: “Khẩu trang - Khử khuẩn - Khoảng cách - Không tập trung - Khai báo y tế”, nên không thể tổ chức Trung thu hoành tráng cho các cháu được. Nhưng không vì đại dịch mà ông bà, cha mẹ lại quên Trung thu của các cháu, các con. Chúng ta sẽ tổ chức cho các cháu, các con phá cỗ Trung thu tại nhà bằng những thức quà quê sẵn có. Và chúng ta có thể kể cho cháu, cho con nghe những câu chuyện về nguồn gốc và phong tục của Trung thu ngày xưa hay những câu chuyện cổ tích về chị Hằng, chú Cuội… để vừa nhớ lại những kỷ niệm của một thời đã qua, vừa cho các cháu, các con hiểu được ý nghĩa của Trung thu đồng thời giáo dục con cháu về lòng nhân ái. Trong thời buổi đại dịch Covid 19 hoành hành, tôi thấy trên facebook một số ông bà, cha mẹ đã đăng hình ảnh chuẩn bị Trung thu cho cháu cho con như mua bánh Trung thu qua mạng, làm đồ chơi Trung thu bằng những vỏ chai nhựa, những lon cô ca, những thùng mì tôm, những bao bì của hộp bánh… đã qua sử dụng trông rất đẹp, rất ngộ nghỉnh, rất đáng yêu. Và một số em thiếu niên nhảy múa đón trung thu trong nhà với những đồ chơi tự tay mình làm trông rất vui.

Trung thu năm nay ở quê tôi thật đặc biệt. Nó không chỉ để lại ấn tượng khó phai trong lòng các cháu thiếu niên, nhi đồng mà còn cả người lớn.

 

 

 

 

Trung thu 2021

Phạm Văn Hoanh