Tháng bảy và những hoài niệm - tản văn Thảo Vi

    Tháng bảy, những cơn bão xa… Bầu trời buổi sáng dịu mát bởi vài hạt mưa sương, những hạt mưa còn sót lại sau một trận mưa đêm. Những lúc như vầy, tôi thích thong dong đi chợ. Cái không khí mát mẻ của những buổi sáng tháng bảy đã in đậm trong tôi hơn năm mươi năm qua. Nỗi nhớ về những ngày tháng tươi đẹp thuở ấu thơ như một phần hơi thở của tôi. Thời gian càng phủ lớp bụi mờ, nỗi nhớ lại càng trong suốt, tinh khôi!

Tháng bảy, ngày rằm, tôi đi chợ. Tôi thích đi thẩn thơ như ngày xưa hay đi với mẹ. Chợ đông đúc, nét mặt mọi người như cũng phúc hậu, bao dung.

Tôi đi qua những gian hàng bán món chay được chế biến sẵn, nhiều món trông rất lạ, rất ngon. Rất nhiều bà nội trợ ghé qua mua. Tôi nghĩ, giá như ngày xưa chợ có bán những món ăn như thế này chắc mẹ tôi thích lắm; mẹ không phải vất vả mua nguyên liệu về nấu nướng. Nhưng cũng có thể, mẹ thích tự tay nấu những món ăn ngon cho cả gia đình(?). Đó lại là niềm hạnh phúc thiêng liêng của mẹ.

Tôi đi qua những gian hàng bán hoa. Ngày rằm chợ hoa tấp nập, nhiều tiểu thương còn bày hoa ra lề đường. Nhìn nhiều người mua hoa về cúng Phật, lòng tôi nhẹ nhàng lẫn chút bâng khuâng. Sự an lạc, từ tâm hiện rõ trong mỗi con người, tôi như tìm thấy hơi mẹ quẩn quanh, tôi thèm được chìa tay nắm bàn tay của mẹ. Lần nào đi chợ mua hoa về cúng Phật, tôi cũng dõi mắt tìm mãi hai loài hoa mà ngày xưa mẹ tôi hay mua nhưng chợ hoa ở đây không dễ tìm gặp. Tôi thường chỉ mua được cúc vàng, vạn thọ, huệ trắng, lưu ly...

Ngày xưa, mỗi ngày rằm hoặc ngày ba mươi, mẹ hay đi chợ mua hoa,trái cây về cúng Phật, cúng ông bà. Chị em tôi hay ngồi nhìn mẹ cắm hoa vào bình. Mẹ rửa bình hoa thật kỹ, cho nước vào khoảng nửa bình, mẹ nâng từng cành hoa sen còn búp trên tay và nhẹ nhàng xếp chéo từng cánh sen theo hình tam giác; cuối cùng hoa sen còn búp trở thành một cành hoa sen nở thật đẹp! Cứ thế, mẹ cắm từng cành hoa sen vào bình cùng với vài nhánh hoa tigon mỏng manh hình trái tim đỏ thắm. Thuở ấy tôi không hiểu sao mẹ tôi thường cúng Phật, cúng ông bà bằng hai loại hoa ấy; tôi chỉ biết nó đẹp, nó thanh khiết và bây giờ nó trở thành nỗi nhớ trong tôi.

Khi những bình hoa, đĩa trái cây được đặt nơi trang trọng nhất trên bàn thờ là lúc mẹ tôi bắt tay vào việc bếp núc, chuẩn bị cho bữa cơm trưa. Những rau củ, đậu, dừa, tà hũ, nấm rơm, ngón sen, tương chao, tiêu ớt... được mẹ bày ra đầy gian bếp. Tôi được mẹ giao phần xắt gọt, rửa rau và tiếp dọn cơm lên bàn thờ cúng ông bà. Bao nhiêu đó cũng đủ làm tôi hãnh diện lắm rồi vì nghĩ mình đã lớn! Ngày rằm dâng hoa cúng Phật, cơm cúng ông bà, khói hương nghi ngút. Cả gian nhà nhỏ như sáng hồng lên, vui vầy ấm cúng. Trong mắt tôi, mẹ là một bà tiên.

Ngày rằm tháng bảy, tôi và em tôi còn được ba mẹ dẫn đi chùa. Đối với chị em tôi, được đi chùa như được đi... du lịch. Niềm vui lớn không tả xiết. Tôi còn nhớ đường đến chùa phải qua một con sông rộng. Bến đò chỉ vài người ngồi đợi và chỉ một con đò chèo nhỏ bé nên việc qua sông mất nhiều thời gian. Để ông chèo đò bên kia sông biết có khách bên này, ba tôi cầm cái cây có treo tấm vải trắng (cây cắm sẵn ở bến sông) vẫy vẫy phất phơ…

Ngồi trên con đò nhỏ qua sông, tim tôi lắc lư theo từng nhịp chèo khua nước. Tôi không biết mất bao nhiêu thời gian mới được lên bờ, tôi chỉ say mê theo những con sóng lăn tăn, ngắm mãi chân trời xa xa có hàng cây bé xíu lẩn khuất trong mây.

Ngôi chùa cổ kính ấy hiện ra trước mặt chị em tôi khi đò vừa cập bến. Ngôi chùa nằm trong vườn cây, mái ngói rêu phong, sàn lót gạch Tàu nhẵn bóng. Mọi vật dụng trong chùa đều rất đơn sơ, chỉ các tượng Phật là to lớn, uy nghiêm. Ngày rằm, Phật tử đến chùa rất đông. Dọc theo lối đi, tôi hay trầm trồ những chiếc cần xé chứa đầy các loại rau củ quả của Phật tử đem đến cúng dường.

Ngày rằm, ngôi chùa tấp nập hẳn lên. Nữ Phật tử tập trung ở nhà bếp, xắt gọt nấu nướng. Nam Phật tử tiếp các sư quét dọn khu chánh điện, chuẩn bị nhang đèn, hoa quả… Chị em tôi được dịp chạy nhảy, chơi đùa ở vườn sau. Tôi hay thơ thẩn nhìn những ngọn cây xanh mướt trên cao vui đùa trong gió nắng, lũ chim bay về rượt đuổi véo von..

Tiếng chuông chùa ngân vang báo hiệu giờ dâng hương cúng Phật. Chị em tôi vội vã vào chùa quỳ bên ba mẹ, chắp tay ngang ngực, miệng niệm Nam Mô... Tôi rất sợ nhìn những bức tượng đồng đen, nét mặt bặm trợn, tay cầm đao kiếm của ngài Tiêu diện đại sĩ, Tổ bồ đề Đạt ma... Chỉ khi quỳ dưới chân Đức Phật Thích ca, Mẹ Quan Âm... tôi mới dám mở mắt nhìn, thấy lòng an yên như đang nằm trong lòng mẹ. Thuở ấy, ngày rằm tháng bảy, tôi chưa từng cảm nhận được niềm vui được cài hoa hồng lên ngực áo nhưng niềm kính yêu cha mẹ luôn dâng tràn trong lòng chị em tôi.

Thời gian cứ trôi đi, đi mãi. Ba mẹ tôi đã yên nghỉ từ lâu. Nhưng tháng bảy mưa vẫn nhẹ bay, tôi vẫn đi chợ mua hoa cúng Phật. Tôi đi một mình trong nỗi nhớ diết da, thèm được bàn tay mẹ nắm. Hai loài hoa mẹ thích, không dễ tìm nơi tôi sinh sống. Tôi âm thầm tự cài vào tim mình một bông hoa hồng trắng.

Rằm tháng bảy, ngôi chùa nhỏ bé ngày xưa nay nhộn nhịp khách thập phương; ngôi chùa không còn nằm khiêm tốn trong vườn cây như xưa mà đã vươn mình ra lộ lớn, trở thành một ngôi chùa uy nghiêm, kiến trúc lộng lẫy. Tháng bảy dòng sông xưa cũng xa mờ, bến đò nhỏ không còn khách sang sông.

Chị em tôi mỗi người đã có cuộc sống riêng nhưng những ký ức về tháng bảy vẫn nuôi dưỡng tâm hồn chúng tôi khôn lớn. Tháng bảy luôn là thời điểm ngập tràn nỗi nhớ nhung xao xuyến. Nếu ba mẹ đang còn bên ta thì đó là điều diễm phúc để ta có dịp báo hiếu cho người; nếu ba mẹ đã mãi mãi xa ta, thì nỗi hoài niệm về mẹ cha vẫn làm ta hạnh phúc. Mong tháng bảy vẫn mãi mưa bay, tuổi thơ luôn tinh khiết trong lòng những người con hiếu thảo!...

Vu Lan nhớ mẹ, nhớ ba!

Thảo Vi