Home »

Sơ lược bộ sách "Văn học dân gian Quảng Nam - Đà Nẳng" của Nguyễn Văn Bổn - Châu Thạch

05/03/2018
Nhà nghiên cứu văn học Nguyễn Văn Bổn cũng là nhà thơ Trần Hoài Dạ Vũ vừa xuất bản bộ sách “Văn Học Dân Gian Quảng Nam Đà Nẵng” gồm 4 tập. Sách do nhà xuất bản Hội Nhà văn ấn hành, dày, đẹp, và rõ. Xin giới thiệu sơ lược bộ sách ấy như sau:

Tập I: Chủ đề  “Vùng đồng bằng” dày 540 trang.
Trong tập I có hai phần:
Phần I tác giả viết chuyên luận về “đất nước và con người Quảng Nam Đà Nẵng qua văn học nghệ thuật dân gian”. Ở phần nầy tác giả giới thiệu sơ lược sự hình thành vùng đất Quảng Nam Đà nẵng và lịch sử cũng như những nét văn hóa, tiếng nói của thời gian ấy được thể hiện trên phong tục tập quán và thơ ca của mỗi miền trong xứ. Bằng lời văn mượt mà và hấp dẫn, tác giả đưa người đọc cởi ngựa lướt qua toàn vùng miền trong xứ để có cái nhìn khái quát về những điều tốt đẹp của Quảng Nam Đà nẵng. 
 Phần II là “Các tác phẩm dân gian”. Nhà thơ sưu tầm những tục ngữ, những câu đối, những ca dao đồng dao, dân ca, vè và truyện kể dân gian. Phải nói rằng phần nầy cuốn hút người đọc vào những vần thơ nhẹ nhàng, lâng lâng, thấm thía sự tuyệt vời của ông bà ta, khiến người đọc say mê với nhưng câu chuyện ân tình, dí dỏm, chơn chất và huyền bí có thật hoặc sáng tác của tiền nhân

Tập II:  Truyện cổ dân gian người Việt miền xuôi, 420 trang.
Tập nầy cũng có hai phần:
 Phần một viết về nhưng “truyện cổ của một vùng đất mới”. Bằng kiến thức của mình, tác giả lý luận, phân tích để cho thấy truyện cổ dân gian Quảng Nam Đà Nẵng là truyện cổ của một vùng đất mới. Đó là các loại truyện thần thoại, thần tích, truyền kỳ.  Nó từ trong thế giới của tưởng tượng, huyền diệu  đi ra, nhưng nó vẫn thể hiện chân thực  cuộc sống của người dân và lịch sử của thời đại đã qua của nó.
Phần II viết về những truyện kể dân gian người Việt miền xuôi. Bằng cây bút của một thi nhân, tác giả viết lại những câu tuyện thần thoại, truyện thuyết, các giai thoại văn học và truyện cười dễ hiểu, trôi chảy mượt mà khiến người đọc thú vị. Trong phần nầy người đọc không cởi ngựa xem hoa nữa, mà xuống ngựa đi sâu vào  vùng dân gian để xem danh lam, thắng cảnh, miếu đền và nép sông của đồng bào, để thích thú những điều hay và suy nghiệm  những điều cao sâu ẩn dụ trong câu chuyện kể. Đặc biệt những câu chuyện  cười của nhân vật có thật Thủ Thiệm làm cho ta sảng khoái tâm hồn và làm cho ta nhớ lại Trạng Quỳnh hay Ba Giai, Tú Xuất của một thời xa xưa tạo biết bao tiếng cười hả hê, thích thú .

Tập III:  Chủ đề “Miền biển”  có 565 trang  cũng được chia làm hai phần.
Phần I tác giả viết chuyên luận về “Hương sắc những bài ca” của vùng đất Quảng Nam Đà nẵng. Bằng lý luận chặc chẻ, xúc tịch tác  giả phân tích cho người đọc thấy sự liên kết giữa “Mảnh đất và con người” của Quảng Nam Đà Nẵng. Ông nêu lên những điều nổi bậc để người đọc  chiêm nghiệm được sự đa dạng qua đời sống tinh thần với vốn văn hóa  dân gian Quảng Nam Đà Nẵng.
Đặc biệt chuyên luận không khô khan như các luận án văn học sử. Với dọng văn bay bướm và xúc tích, tác giả làm cho người đọc như thấy nhưng lễ hội mang bản sắc văn hóa vật thể , chiêm nghiệm sâu xa những bản sắc văn hóa phi vật thể trong  tâm hồn bình dân của đồng bào, quay về được trong sự tưởng tượng của tâm trí mình như hiện thực trong sự kiện đó, kéo người đọc say sưa từ trang nầy qua trang khác, kéo người đọc hào hứng trong sự tìm về quá khứ.
Phần II là những tác phẩm dân gian tục ngữ, câu đố, ca dao, dân ca và truyền thuyết của một vùng  bình nguyên trù phú ven biển, hai bên bờ nhưng con sông tinh trong và xanh biếc. Phần nầy làm nổi cộm nhưng tinh hoa của nền văn học dân gian, chất chứa một kho tàng văn chương bình dân tuyệt hảo, đưa người đọc vào sự lý thú của sự đồng cảm, tâm đắc với trí tuệ và tâm hồn cha ông mình, phát hiện nhừng điều lạ và đẹp của một xứ sở kiên cường, hào hùng và lảng mạn.

Tập IV:  Viết về “Truyện cổ các dân tộc thiểu số miền núi” gồm 540 trang. Tập nầy cũng có 2 phần như các tập trước.
Phần I viết về “Khúc ca đại ngàn”. Phần nầy tác giả cũng viết chuyên luận, lý giải vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên hình thành nên thành phần dân cư và đặc điểm tộc người. Ở phần nầy, bạn đọc được hiểu sâu về đời sống và văn hóa của các dân tộc thiểu số miền núi Quảng Nam Đà Nẵng qua ca múa, đàn, âm nhạc và nghệ thuật trang trí tạo hình.
Phần II nói  về “Truyện cổ dân gian  các dân tộc thiểu số miền núi”. Những truyện cổ trong các lảnh vực suy nguyên, thiên nhiên, đấu tranh, ngụ ngôn qua ngòi bút của một thi nhân kể lại, đưa ta vào miền đất xa xưa huyền bí của núi rừng, cho ta sống những phút giây căng thẳng, hồi hộp pha lẩn tính chất lảng mạn trong từng câu chuyện.
Trong tất cả bốn tập sách, ở phần cuối tác giả còn có nhưng phụ lục viết trên đường điền dã rất hay và nhưng những phụ lục tranh ảnh rất đẹp.

Lời nói thêm của người viết bài nầy:
Tôi sinh ra trên đất Quảng Nam, đến nay tuổi đã quá thất thập, với trình độ hiểu biết ở tuổi nầy của một người chuyên viết, tưởng rằng cũng biết nhiều về quê hương mình. Đâu ngờ, mới đọc lướt qua bộ sách “Văn Học Dân Gian” nầy tôi thấy mình như còn bé bỏng, chỉ hiểu đơn sơ và khiếm khuyết nhưng điều tốt đẹp của tổ tiên mình. Cảm ơn nhà văn Nguyễn Văn Bổn tức nhà thơ Tần Hoài Dạ Vũ đã tặng tôi bộ sách nầy. Tôi nghĩ rằng bộ sách sẽ làm cho người đọc lớn thêm dầu ở tuổi nào, nhất là con dân của đất Quảng Nam Đà Nẵng, bởi vì nó có thể củng cố thêm tình yêu tổ tiên, quê hương, xứ sở cũng như tình yêu nước Việt cho mỗi người Việt đọc nó.
                         
Châu Thạch

© Tác giả giữ bản quyền. Vui lòng ghi rõ nguồn Bông Tràm sử dụng lại nội dung này.
Chuyên mục: ,

2 nhận xét:

  1. Unknown16:04 24/02/2021

    em đang tìm mua sách này không được ad biết chỗ bán không? chỉ em với

    Trả lờiXóa